Gebruiksaanwijzing voor de JSVE-serie etspersen van Polymetaal

Levering
Misschien heeft U de pers ontvangen via een transporteur. In dat geval is de pers verpakt en is het bed nog niet gemonteerd. In de verpakking treft U het volgende aan;

  • de etspers, gemonteerd op het onderstel. (wel of niet met zwenkwielen)
  • de plaat (het bed)

Werking van de etspers
De persen in deze serie worden aangedreven door een elektromotor met een spanning van 220 Volt (110 is optioneel). De motor is gekoppeld aan een wormwielvertragingskast. Vandaar wordt een hulp-as aangedreven die via een tandwielkast (aan de andere kant van de pers) de onderwals aandrijft. Standaard wordt de motor met een vast toerental geleverd. (1400 toeren per minuut). Een elektrische pers dient op een aantal manieren beveiligd te worden.;

  • de plaat kan niet uit de pers lopen. Onder de plaat (het bed) zijn een tweetal eindschakelaars geplaatst, die de motor direkt doen stoppen als de plaat het einde van het traject nadert.
  • in het bedieningskastje (waarop de knoppen zijn gemonteerd) is ook een smeltzekering geplaatst. Als de motor teveel wordt belast, bijvoorbeeld omdat onder de wals iets "vastloopt", slaat deze zekering door en stopt de motor.
  • het bedieningskastje is voorzien van een rode "paddestoel" uit-knop.
  • aan weerszijden van de bovenwals is een mechanische afschermrol aangebracht. Deze rol kan wel omhoog worden getild om het papier en vilt door te laten. Door de aanwezigheid van deze rollen zal het risico dat men bijvoorbeeld vingers tussen de wals en de plaat krijgt, aanmerkelijk verminderen.

Verder is de werking van de pers vergelijkbaar met die in de JSV-serie. Hieronder volgt dan ook de verdere gebruiksaanwijzing.
De walsen dienen eerst te worden schoongemaakt. Om redenen van bescherming zijn de walsen ingepakt met vet papier en plastic tape. Maak voorzichtig een snee in het plastic van de verpakking, over de breedte van de wals. Niet te diep want dan wordt de wals beschadigd. Nu kan de verpakking er af worden gepeld. De walsen moeten met een oplosmiddel (wasbenzine) worden schoongemaakt. Voor gebruik moeten de walsen schoon en droog zijn.

 

Plaats het bed tussen de zijframes. Het past tussen de plaatgeleiders aan beide kanten. De afbeelding hiernaast toont een doorsnede van het zijframe op de plaats waar de plaatgeleider in het frame vestgeschroefd zit. Om de juiste speling in te stellen moeten de plaatgeleiders verplaatst worden. Draai de kleine stelschroef in het zijframe los (met een "inbussleutel") en breng de plaatgeleider in positie. Het is geen probleem om bij dit instellen een kleine hamer te gebruiken. Na het instellen de stelschroef weer vastdraaien.

Een onderstel kan bij de JSVE-serie worden geleverd zonder zwenkwielen en met zwenkwielen. Het onderstel is demontabel en is opgebouwd uit stalen vierkante buizen en zeskantbouten M8x60. De bouten M8x70 dienen voor de verbinding tussen de pers en het onderstel. De bouten M8x70 kunnen alleen "van onderen op" door het buisframe en de persvoeten worden gestoken.

Het gebruik van de pers
Deze pers is geschikt voor het afdrukken van "diepdrukplaten" (geëtste of gegraveerde koper- of zinkplaten), maar ook voor het afdrukken van houtsnedes en linosnedes.
In het volgende schema is de situatie weergegeven bij het afdrukken van een diepdrukplaat.

Het vilt heeft de funktie om het papier in de groeven van de plaat te drukken, waardoor het papier de inkt in die groeven kan opnemen.
Sommigen gebruiken een stapeltje karton onder de drukspindels (bij dit type persen tussen het "drukplaatje" en het "lagerblok" van de bovenwals, waardoor de pers iets "flexibeler" wordt. Voor het afdrukken van een "diepdrukplaat" heeft het weinig effect, maar voor het afdrukken van houtsnedes en linosnedes kan het handig zijn. Een houtsnede is nooit helemaal vlak, waardoor de inktverdeling op het papier niet gelijkmatig zou kunnen zijn. Een "flexibele" bovenwals kompenseert in beperkte mate de oneffenheid van de drukvorm.

Het afdrukken van houtsnedes en linosnedes met behulp van deze etspers

Bovenstaand schema geeft de situatie weer bij het afdrukken van een "hoogdrukvorm" (houtsnede, linosnede, typografie). Er wordt hier ook met vilt gewerkt, maar dit heeft een andere funktie als bij het afdrukken van een ets. Hier dient het vilt om oneffenheden in de hoogdrukvorm te kompenseren (vooral belangrijk bij een houtsnede uit "multiplex"). Als de drukvorm helemaal vlak zou zijn was het vilt niet nodig. Onder het vilt is een plastic plaat zichtbaar (ongeveer 5mm dik PVC). Dit is alleen doelmatig in kombinatie met het vilt. Als de PVC plaat niet zou worden gebruikt zou het papier in de holtes van de drukvorm worden gedrukt, en dit is meestal niet de bedoeling.

Onderhoud

  • De lagers van deze pers hebben geen onderhoud nodig (allemaal kogellagers)
  • Een keer per jaar moet de tandwiel-overbrenging worden nagekeken. Is er nog voldoende vet? Zo niet, breng dan wat kogellagervet aan. (te koop bij elke ijzerwarenwinkel)
  • De elektromotor heeft geen onderhoud nodig, evenmin als het wormwielkastje. Deze componenten zijn ontworpen voor zware industriele omstandigheden en hebben daarom een zeer lange levensduur.
  • Het is aan te bevelen om de pers in een droge ruimte te gebruiken. Bij voorkeur dient het etsen met agressieve media (zoals salpeterzuur of ijzer-chloride) in een andere (geventileerde) ruimte te worden gedaan.